Oto Ekspertizin Hukuki Sorumluluğu Nedir?
İkinci el araç satışında bilindiği üzere aracın hasarı, değişen parası, boyası, kilometresi, motor ve diğer kısımların durumu vs. gibi uğurlar önem taşır. Bu noktada alıcı ve satıcı yalnızca birbirlerinin beyanına göre değil, aracı inceleyen eksper raporuna göre hareket ederler.
İşte araçta ekspertiz raporunda bulunmayan bir ayıp ortaya çıktığı zaman ekspertizin sorumlu tutulmasına oto eksperinin hukuki sorumluluğu diyoruz. Bununla ilgili temel hukuki düzenlemeler;
- 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu
- 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
- 30331 Resmi Gazete sayılı İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik düzenlemeleridir.
Hemen belirtmemiz gerekir ki araçta bir ayıp çıktığı zaman satıcı ile hatalı ve yanlış ekspertiz raporunu veren eksper müteselsilen sorumlu olur yani birlikte sorumlu olurlar.
Oto eksperinin hukuki sorumluluğun doğması için bu ayıpların var olmasına rağmen ekspertiz raporunda çıkmaması gerekir. Yani eksper hatalı, yanlış veya hileli rapor vermiş olmalıdır.
Oto Ekspertiz Zorunlu mu?
30331 sayılı yönetmelik madde 14 hükmü ekspertiz raporunu düzenler. Buna göre; 8 yaşının üzerinde yahut 160 bin km’nin üzerindeki araçlar için ekspertiz raporu alınması zorunlu değildir.
Bu şu anlama geliyor: eğer bir araç hem 8 yaşının altındaysa ve hem de 160 bin km’nin altındaysa o aracın satışında ekspertiz raporu alınması zorunludur.
Ancak önemle belirtmemiz gerekir ki aracın yaşı veya km’si ne olursa olsun, ekspertiz raporu oto eksperinin hukuki sorumluluğunu doğurur. Tabi bunun için aşağıda izah edeceğimiz ayıpların ortaya çıkması gerekir.
İkinci El Araçta Ayıp Nedir?
Satılan şey ne olursa olsun satıcının bildirdiği özellikleri taşımaması, değerini veya sözleşme gereğince beklenen faydaları azaltan ya da kaldıran eksikliklerinin bulunması hukuken ayıp olarak nitelendirilir.
İkinci el araç satışının doğası gereği araçta bir takım eksiklikler olacaktır. Burada açık ayıp değil gizli ayıplardan ötürü satıcı ve ekspertizin sorumluluğu gündeme gelir.
İkinci el araçlarda sıklıkla görülen ayıpları ise şu şekilde sıralayabiliriz:
-
Aracın hasar kaydının veya değişen parçasının olması
-
Aracın şasesinde bozulma, eğilme vs. olması
-
Sunroof, radyo, kapı, far, camlar gibi özelliklerin bozuk olması
-
Aracın şanzımanında, motorunda, yakıt sisteminde vs. bozukluk bulunması
-
Kilometresinin düşürülmüş olması
-
Baskı, balata veya yağ sisteminin bozuk olması
-
Sebebi ne olursa olsun (bilinmese dahi) aracın satıcının vaat ettiğinden düşük performansta çalışması veya hiç çalışmaması (bu önemli)
Yine belirtmemiz gerekir oto eksperin hukuki sorumluluğun doğması için bu ayıpların var olmasına rağmen ekspertiz raporunda çıkmaması gerekir. Bu ayıpların sonradan öğrenilmesi de önemli değildir. Sonradan ortaya çıkan ayıplar derhal satıcıya ve ekspertize bildirilmelidir.